مرثیه‌ای برای آشپزی اصیل تبریز/ قورمه سبزی، قربانیِ سرعت و ساندویچ
مرثیه‌ای برای آشپزی اصیل تبریز/ قورمه سبزی، قربانیِ سرعت و ساندویچ
چند روز پیش کنار میز رستوران، دوستان تازه‌عروس سفارش قیمه و قورمه سبزی دادند. پرسیدم چرا چلو برگ نذاشتید؟ جواب دادند: «خانوممون بلد نیست درست کنه، ما هوس خورشت کردیم.» این جمله ساده اما تلخ، حکایت ناپیدایی است از تغییری که آرام اما عمیق، طعم و بوی خانه‌های تبریز را تغییر داده است.

به گزارش جارچی آذربایجان، تبریز شهری که طعم‌های نابش همچون سرودهای قدیمی در یادها باقی مانده‌اند، این روزها با چالشی روبروست که کمتر کسی به آن توجه می‌کند. غذاهای اصیل تبریزی؛ کوفته، قورمه سبزی، قیمه، چلو برگ و دیگر خورشت‌های سنتی، روز به روز در خانه‌های تازه‌نفس کمرنگ‌تر می‌شوند. دلیل؟ نسل جوان که وارد زندگی مشترک می‌شود، کمتر قادر است این خورشت‌ها را بپزد و با آشپزی سنتی ارتباط برقرار کند.

این موضوع تنها مربوط به مهارت آشپزی نیست؛ مسئله به نگرش، سبک زندگی و حتی تغییر در هویت فرهنگی برمی‌گردد. مادران و مادربزرگ‌ها که روزگاری پخت این غذاها را با عشق و حوصله به دخترانشان می‌آموختند، امروز کمتر فرصتی برای انتقال این مهارت‌ها دارند. از طرف دیگر، مشغله‌های زندگی شهری، کمبود وقت و جذابیت غذاهای فست‌فود، به همراه افزایش زندگی‌های مستقل، باعث شده تا خورشت‌های اصیل تبریز کم‌رنگ شوند.

این تغییر ذائقه، اگرچه به نظر می‌رسد مسئله‌ای کوچک است، اما در باطن نشان‌دهنده گم‌شدن بخشی از هویت و فرهنگ مردم است. وقتی نسلی قورمه سبزی و قیمه را فقط در رستوران‌ها سفارش می‌دهد و خود کمتر به تهیه آن می‌پردازد، یعنی فاصله‌ای جدی با ریشه‌های خود ایجاد کرده است.

اما چرا این اتفاق افتاده؟ آیا کمبود آموزش آشپزی است؟ آیا مشغله‌های روزمره اجازه نمی‌دهند؟ یا اینکه جذابیت غذاهای سریع‌الپخت، فصلی بر آشپزی خانگی زده است؟ پاسخ هرچه باشد، نتیجه یک چیز است: فاصله گرفتن از آن خاطرات شیرین و عطرآگین که هر خورشت اصیل در دل خود داشت.

این مسئله فقط محدود به غذا نیست؛ نمایانگر تغییر سبک زندگی، تغییر در ارزش‌ها و حتی تضعیف ارتباطات خانوادگی است. سفره‌های گرم و پر از خورشت‌های محلی جای خود را به میزهای سرد و بی‌روح فست‌فودها داده‌اند. و این، غمی است برای همه آن‌هایی که باور دارند غذا فراتر از تغذیه، فرهنگی زنده است.

با این وجود، امید هست؛ کافی است نسل امروز قدر این میراث را بداند و تلاش کند تا آن را زنده نگه دارد. برنامه‌های آموزشی، فضای مجازی، و مهم‌تر از همه، تمایل خود افراد می‌تواند این چرخه را به سمت بازگشت به اصالت ببرد.

*

خورشت‌های اصیل تبریز، فقط غذا نیستند؛ آن‌ها داستان‌های پر از عطر و رنگ، عشق و پیوندهای خانوادگی‌اند. وقتی این داستان‌ها کم‌رنگ می‌شوند، ما بخش مهمی از هویت خود را از دست می‌دهیم. حفظ این میراث، وظیفه‌ای است جمعی که باید با آگاهی و تلاش، طعم‌های ناب را دوباره به خانه‌ها برگردانیم. شاید اولین قدم، یک قاشق قورمه سبزی در کنار میز خانواده باشد؛ یک شروع دوباره برای زندگی با طعم اصیل.